Boş gebelik, gebeliğin rahim içinde embriyo veya fetus olmaksızın gelişmesi durumudur. Bu durum, genellikle yumurta ve sperm birleştikten sonra rahimdeki implantasyon sürecinde bir sorun olduğunda ortaya çıkar. Embriyonun kalp atışları başlamaz veya sağlıklı bir gelişim göstermez. Boş gebelik, vücut tarafından gebeliğin sürdürülemez olduğu anlaşıldığında gerçekleşir. Boş gebelik belirtileri genellikle diğer gebelik belirtileriyle benzerlik gösterir, ancak embriyonun gelişmemesi nedeniyle gebelik semptomları ilerlemez. Gebelik testi pozitif çıkmasına rağmen ultrason incelemelerinde embriyo gözlemlenmez. Boş gebeliğin kesin teşhisi çoğunlukla ultrasonografi ile konulur. Uzman doktor tarafından tedavi yöntemi olarak doğal süreçte meydana gelen düşük oluşumunu bekleme veya tıbbi müdahale ile gebeliği sonlandırma yöntemleri kullanılabilir. Boş gebelik yaşayan kadınlar hafif vajinal kanama, karın ağrısı ve gebelik belirtilerinde azalma gibi semptomlar yaşayabilirler. Ayrıca boş gebelik, duygusal olarak da zor bir süreçtir. Doktor tarafından, bu süreçte kadınlara psikolojik destek ve danışmanlık sağlaması gerekebilir.

Boş Gebelik Nedir?

Boş gebelik, rahim içinde gelişen gebelik kesesinin varlığına rağmen embriyo veya fetusun oluşmaması durumudur. Bu durumda gebelik kesesi normal şekilde büyür, ancak embriyo gelişmez veya gelişimi erken aşamalarda durur. Kadınlar, gebelik belirtileri yaşayabilirler, ancak ultrason incelemesi sırasında embriyo veya fetusun kalp atışları tespit edilemez. Boş gebelik, çeşitli genetik veya kromozomal anormalliklerden kaynaklanabilir.

Gebelikte Boş Yumurta Nedir?

Gebelikte boş yumurta, hücresel düzeyde embriyo veya fetus gelişmediği, sadece döllenmiş yumurtanın dış hücre tabakasının oluşturduğu bir rahatsızlıktır. Hücresel boyutta, boş yumurta şu şekilde açıklanabilir:

  • Döllenme Süreci: Normal bir gebelikte, sperm ve yumurta hücresi döllenir ve bir zigotu oluşturur. Zigot, bölünerek embriyoyu ve ardından fetusu oluşturur. Ancak, boş yumurta durumunda, döllenmiş yumurta bir embriyo oluşturamaz.
  • Embriyonun Gelişmemesi: Boş yumurta durumunda embriyo, rahim içinde düzenli bir şekilde gelişme sürecine giremez. Bu durum genellikle embriyonun kromozomal anormallikleri veya diğer genetik sorunlar nedeniyle ortaya çıkar.
  • Gebelik Kesesinin Oluşumu: Döllenmiş yumurta, gebelik kesesi veya kese şeklinde adlandırılan bir yapı oluşturabilir. Ancak, bu kesenin içinde gelişen embriyo olmadığı için boş bir durum söz konusudur. Gebelik testleri genellikle pozitif sonuç verir çünkü vücut, gebelik kesesini oluşturduğu için hCG hormonunu üretir.
  • Yumurta Kesesinin Büyümesi: Gebelik kesesi, içinde embriyo olmamasına rağmen büyümeye devam edebilir. Bu büyüme, kadının hamile olduğu izlenimini verebilir.
  • Ultrason İncelemesiyle Teşhis: Boş yumurta çoğunlukla ultrason incelemesi sırasında teşhis edilir. Gelişmeyen gebelik kesesi ve embriyo yokluğu bu durumu gösterir.
Boş Gebelik Belirtileri Nelerdir?

Boş Gebelik Neden Olur?

Boş gebelik, rahimde bir embriyonun oluştuğu ancak genetik anormallikler veya başka nedenlerle embriyonun gelişiminin durduğu bir durumdur. Boş gebeliğe neden olan bazı faktörler şunlardır:

  • Genetik Anormallikler: Embriyonun genetik yapısında anormallikler bulunduğunda, gelişim olmayabilir. Bu genetik anormallikler, yumurta veya sperm hücresinden kaynaklanabilir. Yumurta hücresi ile sperm hücresi birleştikten sonra embriyo hücreleri çoğalmaya başlar. Genetik bilgi, bu hücresel bölünme sırasında aktarılır. Ancak, bu noktada ortaya çıkan genetik hatalar, embriyonun genetik materyalinin bozulmasına ve normal gelişimini sürdürememesine yol açabilir.
  • Hormonal Dengesizlikler: Hamilelikte hormonal değişiklikler meydana gelebilir. Boş gebelikle ilişkilendirilen hormonal dengesizlikler implantasyon ve gebeliğin devamı için gerekli olan hormon dengesinin bozulması sonucu ortaya çıkabilir.
  • Anatomik Sorunlar: Rahim içindeki anatomik sorunlar, embriyonun yerleşimini ve gelişimini etkileyebilir. Rahim içi yapının normal olmaması boş gebeliğe zemin hazırlayabilir.
  • Yaş Faktörü: Anne adaylarının ilerleyen yaşları, genetik anormallik riskini artırabilir. Özellikle 35 yaşın üzerindeki kadınlar, boş gebelik açısından daha riskli durumdadır.
  • Dış Faktörler: Sigara ve alkol tüketimi gibi dış faktörler de boş gebelik riskini etkileyebilir.

Boş Gebelik Belirtileri Nelerdir?

Boş Gebelik belirtileri, çoğunlukla normal gebelik belirtilerine benzer olsa da bazı özellikleri farklı olabilir. Boş gebeliğin yaygın karşılaşılan belirtileri şunlardır:

  • Hafif Kanama: Boş gebelikte, hafif vajinal kanama veya lekelenme görülebilir. Bu kanama, normal adet döngüsünden farklı olabilir ve genellikle hamileliğin ilk haftalarında ortaya çıkar.
  • Düşük HCG Seviyeleri: HCG (Human Chorionic Gonadotropin) hamilelik hormonu, boş gebelikte normalden daha düşük olabilir. Bu hormonun düşük seviyeleri, embriyonun rahim içinde sağlıklı bir şekilde yerleşmediğini ve gelişmediğini gösterebilir.
  • Ultrasonda Embriyo Gözlemlenmemesi: Boş gebelikte, ultrasonda embriyo veya fetusun rahim içinde görülmemesi önemli bir belirtidir. Normal bir gebelikte, ultrasonda embriyo ve kalp atışları belirli bir süre sonra gözlemlenebilir.
  • Gebelik Belirtileri: Boş gebelik belirtileri genellikle normal gebelik belirtileriyle benzerlik gösterir. Mide bulantısı, göğüs hassasiyeti, yorgunluk gibi belirtiler görülebilir ancak embriyo gelişmediği için bu belirtiler genellikle hafif seyreder.
  • Karın Ağrısı: Boş gebelikte, alt karın bölgesinde ağrı ve rahatsızlık hissi sıkça görülebilir. Bu ağrı, normal gebelikte görülen rahim büyümesine bağlı olarak ortaya çıkabilir.

Boş Gebelik Nasıl Teşhis Edilir?

Boş gebelik teşhisi, kadının hamilelik belirtileri yaşadığında ve doktora başvurduğunda konulabilir. İlk muayene ve değerlendirme sırasında, doktor gebeliğin varlığını doğrulamak için kan testleri ve ultrason görüntüleme yöntemleri kullanabilir. Boş gebelik teşhisinde dikkate alınan temel faktörler şunlardır:

  • HCG Seviyeleri: Boş gebelik durumunda, gebelik hormonu HCG’nin seviyeleri normalden daha düşük olabilir. Kan testleri, bu hormonun düzeylerini ölçerek boş gebeliği doğrulamada önemli bir rol oynarlar.
  • Ultrason Görüntüleme: Ultrason, rahim içindeki gebeliği görselleştirmek için kullanılan etkili bir yöntemdir. Boş gebelik durumunda, ultrason görüntüleme embriyonun veya fetusun beklenen boyuttan daha küçük veya belirgin olmayan bir yapıda olduğunu gösterebilir.
  • Gebelik Belirtileri ve Şikayetler: Boş gebelik belirtileri, normal bir gebelikle benzerlik gösterebilir, ancak ultrason ve kan testleri sonuçlarına dayanarak doktor tarafından gebeliğin doğru bir şekilde ilerlemediği teşhis edebilir.
  • Tıbbi Geçmiş ve Semptomlar: Doktor tarafından hastanın tıbbi geçmişi ve semptomları dikkate alınarak boş gebelik teşhisini destekleyici bilgiler elde edilebilir. Önceki hamilelik deneyimleri, düşük geçmişi ve belirtilerin durumu değerlendirilir.
Boş Gebelik Tedavisi Nedir?

Boş Gebelik Tedavisi Nedir?

Boş gebelik durumunda, tedavi seçenekleri genellikle kadının sağlık durumu, gebeliğin ne kadar ilerlediği ve komplikasyonların olup olmadığına bağlı olarak belirlenir. Boş gebelik tedavisinde yaygın olarak kullanılan yöntemler şunlardır:

  • Hasta Takibi: Boş gebelik belirtileri ortaya çıktığında, doktorlar genellikle bir süre beklemeyi tercih edebilirler. Bu süre zarfında, vücut genellikle gebeliği kendiliğinden sonlandırabilir. Eğer beklenen düşük gerçekleşmezse, doktorlar tarafından daha ileri tedavi seçeneklerini değerlendirilebilir.
  • İlaçla Düşük İndüksiyonu: Bazı durumlarda doktorlar, gebeliği sonlandırmak için ilaç tedavisi kullanabilirler. İlaçlar, rahim kasılmalarını uyararak gebeliği sonlandırmaya yardımcı olabilir.
  • Cerrahi Müdahale (Kürtaj): Boş gebelik durumunda, doktorlar cerrahi müdahaleyi tercih edebilirler. Kürtaj, rahim içindeki dokuların temizlenmesini sağlar. Bu prosedür genellikle anestezi altında gerçekleştirilir.

Sık Sorulan Sorular

Boş gebelik yumurta ve sperm birleştikten sonra embriyo veya fetusun oluşmaması ile meydana gelir, anne adaylarına fiziksel ve psikolojik olarak ciddi rahatsızlık verebilir.

Boş Gebelikte Kanama Ne Zaman Başlar?

Boş gebelikte kanama genellikle gebelik belirtileri ortaya çıktıktan sonra başlar. Rahim içinde embriyo veya fetusun düzenli bir şekilde gelişmediği durumlarda, vücutta hamilelikle ilişkili değişikliklere yanıt olarak kanama meydana gelebilir. Bu kanama vajinal kanama şeklinde olup, kanamanın şiddeti ve süresi kişinin genel sağlık durumuna ve yapısına bağlı olarak değişebilir. Boş gebelikte kanamanın başlaması, genellikle normal bir hamilelik süreci yerine düzensiz gelişen bir durumu işaret edebilir.

Boş Gebelik Kaçıncı Haftada Belli Olur?

Boş gebelik genellikle ultrason muayenesi sırasında, gebeliğin başladığı haftalara göre belirlenebilir. Bu durum, genellikle hamileliğin altıncı veya yedinci haftasında fark edilebilir. Ultrasonografi, embriyonun veya fetüsün rahim içinde uygun bir şekilde gelişmediği durumları tespit etmede etkili bir yöntemdir. Bu aşamada, hamileliğin normal seyri yerine boş gebeliğin işaretleri daha belirgin hale gelebilir.

Gebelik anne adayları için çok önemli bir dönemdir. Ancak bu dönemde bazı komplikasyonlar meydana gelebilir. Boş gebelik bu komplikasyonlardan biri olup takip edilmesi gerekir. Gebelik veya boş gebelik belirtileri bulunan anne adaylarının hastanelerin Kadın Hastalıkları ve Doğum polikliniğinden randevu alarak erken kontrollere başlamaları önemlidir.


Prof. Dr. İkbal Kaygusuz

Kadın Hastalıkları ve Doğum VM Medical Park Ankara (Keçiören)